vrijdag 21 september 2012

Geen excuses


En zo is hét sportevenement van dit jaar dan ook alweer voorbij. En nee, natuurlijk heb ik het dan niet over de Tour de France of de Olympische Spelen van Londen, maar over de 16de Herfstjogging van Boortmeerbeek, die plaatshad op zondag 16 september jongstleden.
Het zal u ongetwijfeld verwonderen, maar ik heb niet gewonnen. Neen, in tegenstelling tot wat algemeen, en zeker in kringen van kenners en ingewijden, werd verwacht, heb ik dus niet gewonnen.
Maar wees gerust: ik ga geen excuses zoeken voor mijn niet-overwinning (het woord nederlaag klinkt euh… zo niet-positief), dat is mijn genre niet. Als ik al eens ergens enigszins in tekortschiet, dan geef ik dat onomwonden toe, zo ben ik. Ja, ik kan hard zijn voor mezelf. Ongenadig de waarheid onder ogen zien, ook als ze een beetje pijnlijk is, ja zelfs als het om een niet-overwinning gaat. Zeggen waar het op staat, kort en krachtig, zo zit ik in mekaar.
Aan de voorbereiding heeft het niet gelegen. Enkele dagen voor de wedstrijd hebben we met de absolute beginners - de dit jaar gestarte runners van joggingclub Icarus - het parcours verkend. Onze coach heeft - op vraag van één van ons - geduldig uitgelegd dat men niet zelf voor startblokken diende te zorgen, aangezien het niet gebruikelijk is zulke hulpmiddelen op de lange afstand (3,5 kilometer!) aan te wenden. We hebben ook geoefend hoe men in de atletieksport op een waardige manier zegevierend over de eindstreep loopt (twee armen bescheiden de hoogte in, geen Bolt- of Sagan-achtige fantasietjes a.u.b.).
De twee dagen vóór de wedstrijd heb ik - zoals door onze coach aanbevolen - in volstrekte fysieke rust doorgebracht: niet in de tuin gewerkt, niet gaan wandelen, geen sex, niet aan mijn blog gewerkt. Zondagmorgen goed uitgeslapen, vroeg gegeten. Ja, wel niet zo best geslapen in de nacht van zaterdag op zondag, dat is waar. En misschien toch nog een beetje te laat gegeten, dat zou wel kunnen, want tijdens de wedstrijd voelde ik een zekere zwaarte in de maag. Maar let wel: ik vermeld deze zaken niet bij wijze van excuus.
En dat ik mij de dagen voor de wedstrijd wat ziekjes voelde - koude rillingen op de rug, warm voorhoofd, beetje misselijkheid, de indruk dat mijn lijf zich tegen een venijnige griepaanval aan het afzetten was - daar wil ik mijn niet-overwinning al evenmin aan toeschrijven. Het is een bekend fenomeen in de wereld van de topsport dat atleten, net wanneer ze hun hoogste conditiepeil bereiken, ook het meest ziektegevoelig zijn. Logisch dus dat ik gezondheidsmatig gesproken enigszins ondermijnd aan de start kwam - echter niet de moeite waard om te vermelden, laat staan mij er op te beroepen om de bittere pil van mijn niet-overwinning te vergulden.
En het weer? Ik heb al meermaals gemerkt dat het lopen mij het best afgaat bij regen, wind, en ontij. Hoe stormachtiger de weersomstandigheden, hoe flukser mijn looppas. Maar ja, het weer is het weer, het gaat zijn eigen gang. De dagen vóór de wedstrijd: eerder frisjes - ideaal loopweer. De dagen na de wedstrijd: vrij koel - ideaal loopweer. De dag van de wedstrijd: een plaatselijke climate change: zonnig en warm in Boortmeerbeek.
Goed voor de club, het zuiders weertje lokte veel deelnemers en toeschouwers. Mijn loopvermogen echter smolt als sneeuw voor de loden zon. Ga ik zeuren over deze tropische, verstikkende hitte? Neen. Ze als verontschuldiging inroepen? No way. Geen zucht, geen klacht komt over mijn lippen.
Ook het tijdstip van de wedstrijd was me niet op het lijf geschreven, zo pal in de namiddag. Ik ben een avondmens, functioneer in alles beter tijdens de avondlijke en nachtelijke uren. Na de middag voel ik me loom en geneigd tot siesta. Hé, geachte bestuursleden van Icarus, waarom volgend jaar van de Herfstjogging eens niet Boortmeerbeeks Autumn Runners Night gemaakt? Met sfeerverlichting en een orkestje enzo. In afwachting van deze merkelijke verbetering wens ik het ongunstige aanvangsuur van dit jaar evenwel niet - ik herhaal: niet - bij het bespreken van mijn niet-overwinning te betrekken, laat daar geen misverstand over bestaan. Zoals gezegd: no excuses!
"Ja maar Frans", hoor ik u tactvol opmerken, "je bent pas in april van dit jaar met runnen begonnen, en ja, je bent nu eenmaal ook niet zo heel erg jong meer…". Neen, neen, zelfs deze argumenten, hoe goedgemeend en wetenschappelijk-onderbouwd ook, wens ik geheel buiten beschouwing te laten - en over mijn leeftijd wil ik so-wie-so niets horen!
Aan mijn team heeft het evenmin gelegen, dat bestaat in hoofdzaak uit knappe, jonge, intelligente vrouwen, en bovendien is het aantal mannen in het los-vaste gezelschap waar ik elke dinsdag- en vrijdagavond mee de baan op ga sinds enkele weken zowaar met één derde gestegen, dankzij de transfer van een sympathieke runner uit Mechelen, die (ook) Frans heet, waardoor het aantal Fransen in onze kring - ik bedoel dragers van de naam Frans en niet dat volkje met hun verachtelijke péages - in één klap verdubbeld werd. Op psycho-sociaal en socio-psychologisch vlak zat alles perfect.
Overigens vormt ons groepje de nieuwe, jonge, talentvolle, veelbelovende generatie van joggingclub Icarus, dat vinden wij, en wij zijn daar heel open en eerlijk in. Van gebrek aan zelfvertrouwen was hoegenaamd geen sprake (denk ik).
Tenzij een heel klein beetje misschien, nadat één van ons - ik meen dat het Ann was - tijdens de opwarming argeloos de vraag opwierp of onze in het verschiet liggende prestaties wel van aard gingen zijn om Juul, onze toegewijde coach, die ons maandenlang met gedrevenheid en onderlegdheid heeft bijgestaan, voldoening te schenken. Ik zeg nu wel: de vraag opwierp, maar uiteraard begreep ieder van ons dat hier in bedekte termen de angstige vrees werd uitgedrukt dat we onze geliefde coach misschien gingen teleurstellen…
En ja, kampioenen in topconditie zijn ook op psychisch vlak uiterst frêle wezens, dat is in sportmiddens eveneens genoegzaam bekend. Hun ego's en hun emo's zijn zeer fragiel, er is bijzonder weinig nodig om hun geestelijk evenwicht aan het wankelen te brengen: als zich zelfs maar één klein scheurtje in hun vertrouwen aftekent (drie keer niks vergeleken met het gescheur in de kerncentrales van Doel en Tihange)… als hun rotsvaste geloof en hun vurige hoop ook maar door de geringste vertwijfeling worden bevangen… dan heeft dat onmiddelijk repercussies op hun lichamelijk functioneren, dat is het principe van de psychomotorische wisselwerking of zoiets (heeft Freud dat al niet bedacht?).
En inderdaad, toen ik halfweg de wedstrijd nog altijd niet afgescheiden aan de kop liep, besloop mij - langzaam, maar onweerstaanbaar - een lichtjes de benen afsnijdend schuldgevoel: ik ga de verwachtingen van onze sportlicher Leiter hier niet tenvolle kunnen inlossen, fluisterde een stem diep in mij… Een verlammende gedachte, maar maak u geen zorgen, ik weet maar al te goed dat les excuses sont faites pour s'en servir, en dus nogmaals neen, ik ga mijn uiteindelijke niet-overwinning ook niet op het conto schrijven van de dieptepsychologisch-emotionele processen waar wij als runners constant aan blootgesteld staan.
Mijn teamgenote Magali treft evenmin een verwijt. Ze had zich grootmoedig aangeboden om haas te spelen. "Een haas in de sport is een persoon die tijdens een wedstrijd vooropgaat om het tempo te bepalen", zo kan men in de Wikipedia lezen. Maar kennelijk zat Magali een beetje te veel met het biologische begrip haas in haar hoofd, want ze ging er als een pijl uit een boog - of laten we zeggen: als een haas die een pijl uit een boog probeert te ontlopen - vandoor, zodat ik in een poging om in haar spoor te blijven op mijn adem trapte, en zodoende zowel haar spoor als mijn adem kwijtraakte.
En dat terwijl men ons nog zo gewaarschuwd had voor een te snelle start! Vertrek vooral niet te vlug, had onze coach ons op het hart gedrukt, kom langzaam in je ritme, je zal zien hoeveel van die overhaastige starters je in de loop van de wedstrijd gaat inhalen en ter plaatse laten. Inziende dat ik die wijze woorden in de wind had geslagen, zette ik mij ijlings aan het temporiseren, maar dat had enkel tot gevolg dat ik door een aantal andere deelnemers - gelukkig waren het leden van ons team - weer werd bijgebeend. En die onbesuisde, veel te voortvarende starters, die waren inmiddels al helemaal uit het zicht verdwenen, onderling bekvechtend om de eerste plaats…
Overigens heb ik in de loop van de wedstrijd inderdaad een deelnemer weten in te halen. Die heeft zich in mijn spoor genesteld en is mij (en twee van mijn clubgenotes) in de laatste rechte lijn genadeloos voorbijgerend. Maar ach, wat maken een paar plaatsen in de uitslag uit, echte kampioenen willen winnen - de triomf, dààr gaan ze voor, het is alles of niets, een ereplaats interesseert ze niet. Deze bizarre geestesgesteldheid wordt de winnaarsmentaliteit genoemd. Ze verklaart waarom u mij in de einduitslag niet op de tweede of derde plaats moet gaan zoeken.
Aan mijn supporters kan het feit van mijn niet-overwinning zeker niet toegeschreven worden. Mijn vrouw en mijn jongste, bijna-universitaire zoon hadden postgevat aan de aankomst, het fototoestel in de aanslag om mijn zegepraal voor de eeuwigheid en het familie-album vast te leggen. En enkele clubleden die als seingevers fungeerden vielen zowaar zelfs even uit hun strikt neutrale rol en riepen mij onderweg een aanmoedigend woordje toe. Hartverwarmend!
Wel dient opgemerkt (en betreurd) dat de media-aandacht voor de grote Herfstjogging van Boortmeerbeek aan de matige kant was. Dat de buitenlandse pers op het appèl ontbrak, daar kan ik tot op zekere hoogte nog begrip voor opbrengen, die was op dat moment druk in de weer met de blote boobies van de toekomstige koningin van Engeland, en wij in joggingclub Icarus houden het altijd deftig en dan zie je dat paparazzivolk natuurlijk niet. Maar waar zaten Het Laatste Nieuws, het Nieuwsblad-Sportwereld, het Belang van Limburg, de Dag Allemaal, de Kerk en Leven, de VTM, de Sporza, en al hun soortgenoten? 
Maar neen, zelfs dit schrijnend gebrek aan persbelangstelling wil ik niet als excuus inroepen, al voelt u ongetwijfeld op uw kousenvoeten aan dat het toch een beetje een de-motiverend effect op mijn ontembare zegedrift heeft uitgeoefend (en, zoals al aangehaald: sportlui in topconditie zijn uiterst onderhevig aan zulke mentale factoren). Zand erover. Aangezien ik toch niet gewonnen heb, heeft de pers ook geen scoop gemist. 
Het zal u inmiddels geheel en overvloedig duidelijk zijn: ik geef mijn niet-overwinning in de 16de Herfstjogging van Boortmeerbeek ruiterlijk toe. Als een echte sportman. Geen excuses, geen uitvluchten, geen drogredenen. Quod erat demonstrandum. 

Afbeelding boven de tekst: uw blogschrijver bij zijn niet-overwinning in de 16de Herfstjogging van Boortmeerbeek, foto Ewald Wollebrants, 16 september 2012.

Over mijn avonturen in de wereld van de topsport, zie ook mijn blog Apetrots van 22 juni 2012.

En voor de volledigheid: ik eindigde 46ste op 63 deelnemers en legde de 3,5 kilometer af in 19 minuten 48 seconden. Het was niet echt vlot gegaan, ik baalde een beetje aan de aankomst. "Er zijn er nog veel na u binnengekomen", zei onze coach. Voilà, daarom vind ik Juul dus zo'n fantastische coach: hij weet op het juiste moment de juiste dingen te zeggen.